Świetnym pomysłem na spędzenie żeglarskich wakacji może być czarter jachtu nad Balatonem. Co prawda u wybrzeży „węgierskiego morza” nie można dostrzec ani palm, ani białych piaszczystych plaży, ani też skalistych grzbietów gór sięgających chmur, jednakże każdy, kto wyląduje nad Balatonem, będzie zaskoczony magicznym klimatem tego miejsca. Żeglowanie połączone z kąpielą w ciepłej wodzie pod przyjaznym węgierskim słońcem, leniwe łowienie ryb, wyprawy na stożki wulkaniczne, romantyczne kolacje z cygańską muzyką w tle, zwiedzanie zabytków, degustacja win… Trudno wymienić wszystkie atrakcje tak urokliwego miejsca. Pewne jest jedno – każdy znajdzie tu coś dla siebie.

Jezioro Balaton jest największym i najcieplejszym jeziorem Europy Środkowej. Jego długość to około 78 km, a szerokość waha się od 2 do 12 km. Całkowita długość wybrzeża wynosi 195 km. Powierzchnia jeziora liczy około 597 km². Właśnie ze względu na takie rozmiary Balaton często jest nazywany „węgierskim morzem”.

Powstanie jeziora związane jest ze zmianami, do których doszło na obszarach Zagłębia Karpackiego w epoce polodowcowej. Wówczas to utworzyło się kilka mniejszych jezior, które później zwarły się, tworząc jedną całość. Co ciekawe, głębokość ówczesnego Balatonu była znacznie większa niż obecnie, a góry Tihani oraz Fonyód były osobnymi wyspami. Ogólny poziom wody w Balatonie opadł po wybudowaniu kanału Sió, który odprowadził część wody z jeziora. Dzisiaj poziom wody w jeziorze pozwala regulować śluza odwadniająca w Siófok.

Linia brzegowa Balatonu jest bardzo urozmaicona. Północny brzeg jest mniej jednolity niż południowy. Wzdłuż północno-zachodniego brzegu ciągnie się pasmo gór Bakony, które sąsiadują z obfitującymi w liczne źródła dolinami i trawiastymi plażami. W tej części Balatonu wysoki brzeg gwałtownie zmienia się w opadające dno. Warto wspomnieć, że w północnej części jeziora częściej można napotkać wiatry wiejące głównie z północy. Natomiast południowy brzeg Balatonu cechuje nizinne ukształtowanie terenu, częściej tutaj też zdarzają się mielizny. Jest to następstwo północnych wiatrów, które spychają balatońskie piaski w kierunku południowym. Ze względu na mniejszą głębokość woda tutaj szybciej się nagrzewa i zazwyczaj jest cieplejsza niż na północy.

Balaton jest stosunkowo płytkim jeziorem. Średnia głębokość wynosi 3,6 m. Najgłębiej jest w okolicach studni Tihany (Tihanyi-kút), która liczy 11-12 m. Woda w jeziorze jest mętna i zabarwiona na zielonkawy kolor. Nie oznacza to jednak, że jest brudna. Co pewien czas jej skład jest sprawdzany przez niezależnych ekspertów. Zdaniem większości z nich balatońska woda jest tak czysta, że nadaje się do picia. Średnia temperatura wody latem wynosi około 23°C, a w szczycie sezonu sięga nawet 28°C, przy czym wieczorami nierzadko jest wyższa niż temperatura powietrza.

Wyprawa nad „morze węgierskie” dla wielu żeglarzy może okazać się znacznie bardziej ekscytująca, niż nad niejedno prawdziwe morze. Sezon turystyczny tutaj trwa od czerwca do końca sierpnia. Najbardziej wietrznym miesiącem jest kwiecień, natomiast najmniej wietrznie nad Balatonem jest we wrześniu. Pomiędzy Balaton-Keszthely i Balaton-Tihany w zachodnim basenie jeziora przeważają silne wiatry północne. Między Balaton-Tihany i Balaton-Kenese we wschodniej części basenu panują wiatry północno-zachodnie. Południowo-zachodnie i południowo-wschodnie wiatry są bardziej powszechne późną jesienią i zimą. Burze nad Balatonem są rzadkie, ale mogą być dość gwałtowne i niebezpieczne. Towarzyszą im nagłe podmuchy i duże fale. W krótkim czasie (10-20 sekund) wiatr może rozwinąć prędkość do 30-35 m/s. Warto wspomnieć, że na całym obszarze Balatonu niezawodnie funkcjonuje świetlny przedburzowy system sygnalizacyjny, który ostrzega żeglarzy przed silnymi i nagłymi burzami. W portach Balatonu zainstalowane są potężne, żółte światła błyskowe, które rozpraszają swoje promienie na całe jezioro. Częste błyski zapowiadają, że nadciąga sztorm i należy jak najszybciej przygotować się na nadejście silnych porywów wiatru. Żeglarze, którym nie udało się spłynąć do brzegu, zobowiązani są do nałożenia kamizelek ratunkowych oraz rzucenia kotwicy.

Balaton ma bogate tradycje żeglarskie. Już pod koniec XIX wieku w niektórych ośrodkach wypoczynkowych nad jeziorem zadomowiły się pierwsze jachty. Żeglarstwo do dziś cieszy się tutaj sporą popularnością. Świadczy o tym między innymi stale powiększająca się flota oraz budowa nowych i modernizacja starych portów. Mariny balatońskie oferują żeglarzom pełen zakres usług.

Balatonalmádi – piękne miasto położone w północno-wschodniej części Balatonu. Od północy port jest chroniony od wiatru wzgórzami Bakon oraz otoczony winnicami. Mieści się tu port węgierskich linii pasażerskich MAHART oraz dwie mariny, które oferują żeglarzom dostęp do sanitariatów, sklepu spożywczego, poczty, banku oraz restauracji. Wieczorem czas uatrakcyjnią koncerty.

Balatonföldvár – miasto położone na południowym brzegu Balatonu, często nazywane jest lokalnym centrum żeglarstwa. Żagle o różnych kształtach oraz kolorach inspirują do zdobycia nowych żeglarskich doświadczeń. Dookoła miasta znajduje się mnóstwo atrakcji. Na turystów czeka między innymi urokliwy port jachtowy, klimatyczna promenada, piękny park ze specjalnie dobranymi dekoracyjnymi drzewami i krzewami oraz liczne pomniki i muzea poświęcone najwybitniejszym obywatelom Węgier. Warto też odwiedzić dzielnicę willową z ciekawymi zabudowaniami z przełomu XIX i XX wieku oraz gotycki kościół, a także zobaczyć majestatyczną kulę obserwacyjną. Poza tym nieodłącznym obrazem miasta stały się sporty wodne, łowienie ryb oraz kąpiele słoneczne. Wieczorami miasto wrze od imprez kulturalnych. Turyści mogą urozmaicić swój czas na różne sposoby, poczynając od turniejów szachowych, poprzez śpiewy operowe i kończąc na sierpniowym festiwalu winobrania.

Balatonfüred – stare miasteczko, a zarazem nieoficjalna stolica północnego brzegu Balatonu. Miasto zawdzięcza swoją międzynarodową sławę przede wszystkim leczniczym źródłom. Jako uzdrowisko Balatonfured był znany jeszcze w XVIII wieku, a w latach 70. XX wieku miasto oficjalnie zostało uznane za pierwsze uzdrowisko Węgier. Miasteczko nie jest duże, ale jest bardzo piękne. Okolice Balatonfüred są znane na całym świecie przede wszystkim z produkcji win. Miasto słusznie nazywane jest „Międzynarodowym miastem wina i winnic”. Co roku w sierpniu odbywa się tutaj festiwal wina Borhetek - wzdłuż głównej Alei Gagora ustawia się stragany, w których siedzą winiarze i zapraszają na bezpłatną degustację kieliszka czy dwóch wina w nadziei, że ktoś się skusi kupić butelkę.

Siófok – słoneczne oraz pełne atrakcji miasto położone jest na południowym brzegu jeziora Balaton. Właśnie tutaj wpada do jeziora kanał Sio, który dzieli miasto na 2 części - Srebrny i Złoty Brzeg. Wizytówką miasta z całą pewnością jest port, gdzie zaraz obok jachtów cumują ogromne statki pasażerskie. Stacja meteorologiczna ulokowana na jednym z pirsów zapowiada zmiany pogodowe, co jest niezmiernie istotne dla żeglarzy ze względu na kapryśny charakter balatońskich wiatrów. Wśród innych atrakcji w okolicy warto wspomnieć wieżę ciśnień na Placu Wolności liczącą 50 m wysokości, która stanowi swego rodzaju symbol miasta, Muzeum Minerałów, gdzie można zobaczyć zbiór kamieni z całego basenu karpackiego czy luterański drewniany kościółek, przypominający przewrócony kadłub statku. Warto także wybrać się pieszo do pobliskiego rezerwatu przyrody Torek albo zwiedzić okoliczne atrakcje samochodem. Koniecznie trzeba odwiedzić Muzeum Folwarczne, przepiękne Akwarium Balatońskie oraz dom-muzeum słynnego węgierskiego kompozytora Imre Kálmána.

Tihany – wdzierający się głęboko w jezioro półwysep usytuowany jest na północnym brzegu Balatonu. Jest to piękny, przytulny oraz zaskakująco idylliczny rejon jeziora, gdzie niemal na każdym kroku zwiedzającym towarzyszą legendy i obrazy z dalekiej przeszłości. Głównym zabytkiem półwyspu jest wzniesione w 1055 roku opactwo benedyktyńskie, z terenu którego rozciąga się imponująca panorama jeziora. Na turystów czekają wspaniałe plaże, przystań promu samochodowego oraz port jachtowy. Można pospacerować wśród winnic i pól lawendy aż na szczyt wzgórz Csus. Warto zaznaczyć, że przy swoich 5 km długości i 3 km szerokości półwysep tworzy największe przewężenie na Balatonie. W celu ochrony wyjątkowych wartości przyrodniczych cały obszar Tihany objęto terenem rezerwatu przyrody.

Ciepłe oraz wietrznie jezioro Balaton stanowi prawdziwy raj dla miłośników żeglarstwa. W sezonie żeglarskim organizowane są tu Mistrzostwa Europy oraz liczne regaty. Jedną z najpopularniejszych są regaty „Niebieska wstążka” organizowane na początku lipca. O główną nagrodę walczą setki żaglowców. Regaty są słynne zwłaszcza wśród zaprawionych żeglarzy, jednak skomplikowane warunki pogodowe Balatonu stanowią prawdziwe wyzwanie nawet dla tych najbardziej doświadczonych miłośników żeglarstwa. Początkujący żeglarze natomiast mają możliwość wzięcia udziału w rozmaitych kursach organizowanych w większych miejscowościach nad Balatonem. Poza szkołami na obszarze jeziora funkcjonuje także dużo wypożyczalni. Ilość przystani dla statków sportowych rośnie z roku na rok, co z całą pewnością świadczy o popularyzacji żeglarstwa w tym rejonie. Choć wiele regionów na Węgrzech jest godnych zwiedzania, warto wybrać się nad węgierskie morze – Balaton i odkryć prawdziwy smak żeglarstwa w węgierskim wydaniu.

Więcej na temat Balatonu: http://www.tawernaskipperow.pl/wegry,750,lokalizacja.html